Evlerde Çok Rastlanan Elektrik Arızaları
Evlerimizde de tıpkı arabalarımız ya da cep telefonlarımız gibi çeşitli arızalar meydana gelebilir. Bu arızalar kimi zaman su tesisatı arızası kimi zaman doğalgaz kombi arızası, lavabo tıkanıklığı, tuvalet ve banyo gideri tıkanıklığı ile elektrik arızası olabilir. Evlerimiz 7 24 yaşayan bir nevi organizmalardır. Bu kapsamda arızları meydana gelmesi kaçınılmazdır. Bugünkü yazımızda elektrik arıza konusuna değinecek, karşılaşabileceğimiz muhtemel elektrik arıza çeşitlerine dikkat çekecek ve karşılaşılan sorunu nasıl çözüme kavuşturabileceğimiz konusunda fikir yürüteceğiz.
Elektrik Arıza
Evde, ofiste, apartmanda ya da iş yerlerindeki elektrik arızaları, genellikle kablolama hatalarından, tesisat eksikliğinden, yüksek-alçak gerilim koruma devrelerinin yetersizliğinden, kaçak akım rölesi (KAR) bağlantısının olmamasından ve de kullanıcı hatalarından kaynaklanır.
Uygun çaplı kablolar yerine daha ince kabloların elektrik tesisatında kullanılması sonucu kablodan geçen akımın yüksek olduğu durumlarda kablo ısınacak, erime yapacak ve prize takılı cihazlarda arızaya neden olabileceği gibi elektrik yangını nedeni olacaktır. Böyle bir durumda burnunuza kablo yanığı kokusu gelecektir. Bu kokuyu hissettiğiniz andan itibaren yapmanız gereken ilk hareket evin tüm şalterlerini indirmek olmalıdır.
Bakır kablo yerine ucuz olsun diye alüminyum kablo kullanımı sonucunda devre bağlantılarının olduğu buat ve ek yerlerinde oksitlenme olacak ve bazı lamba ve prizlerde elektrik kesintisi olacaktır. Böylece “evde elektrik var ama ampul yanmıyor” ve “evin bazı bölümlerinde elektrik yok” gibi anlam veremediğiniz, sizi sıkıntıya sokan ve sizler için gizemli, biz elektrikçiler için sebebi belli arızalar meydana gelecektir.
Şehir şebekesi üç faz olarak evlerimize gelir. Elektrikçi ustalar ev elektriği tesisatını döşerken elektrik projesine göre kabloları döşer ve bağlantıları yapar. Şimdiye kadar çoğumuz elektrik kesintilerinde bazı mahallerde elektriğin olduğunu bazı mahallerde ise olmadığına şahit olmuşuzdur. Hatta bazı apartman dairelerinde elektrik olup bazılarında olmadığı da olmuştur. İşte bunun neden L1, L2, L3 şeklinde ifade edersek üç faz olarak dağıtılan elektrik şebekesidir. L1 ile beslenen mahalle ya da apartman dairesinde L1 fazında meydana gelen arıza nedeniyle elektrik olmazken L2 ve L3 fazlarından beslenen mahalle ya da apartman dairesinde elektrik olacaktır. Hatta bu sorun aynı evin farklı odalarında bile olabilir. Mutfak bağlantısı L1 fazı ile yapılmışsa ve L1 fazında elektrik kesintisi olmuş ya da şalterinde arıza olmuşsa mutfakta elektrik enerjisi olmayacaktır. Böyle bir durumla karşılaşmanız halinde yani aynı apartmanda bazı dairelerde elektrik olması ve bazı dairelerde elektrik olmaması durumunda ilk yapmanız gereken şey apartmanın elektrik panosundaki şalterleri kontrol etmektir. Herhangi bir farklı konumda şalter olmaması durumunda ise elektrik arızayı arayarak “tek faz elektrik kesintisi” olup olmadığını sormanızı tavsiye ederim.
Ev, apartman ve iş yerlerinde kullanılan şalterler, materyal yorgunluk nedeniyle görevlerini yapamaz; sürekli şalter atması ve tutukluk yapması gibi arızlara neden olur. Bu durumlarda arızalı şalterin elektrikçi usta vasıtasıyla yenisi ile değiştirilmesi gerekir. Elektrik ile şaka olmaz.” Bunda ne var, bunu değiştirmek çocuk oyuncağı canım” diyerek hayatınızı riske atmayın derim. İşi ehline bırakmanızı tavsiye ederim.
Belki de evlerde en çok rastlanılan elektrik arızaların başında priz arızaları gelir. Prize takılı fişleri çıkarırken kablosundan tutarak asılmak prizleri yerinden çıkaracağı gibi arkasında bulunan kablo bağlantılarının kopmasına neden olur. Böylece prize elektrik gelmez. Ayrıca yuvasından çıkan priz, elektrik çarpmasına da neden olabilir. Özellikle evde çocuk olması durumunda priz vakit geçirilmeksizin yerine oturtturulmalıdır.
Lamba anahtarları da materyal yorgunluk nedeniyle ya sürekli açık kalacak şekilde ya da sürekli kapalı kalacak şekilde arıza yapabilirler. Siz anahtarı açtım zannedersiniz ancak lamba ya da avize yanmaya devam eder. Bu demektir ki lamba anahtarınız arızalı. Yenisi ile değiştirilmelidir.
Evde aynı anda birden fazla elektrikli ısıtıcı açılması durumunda şalter atmasına sebebiyet verebilir. Bu durumunda elektrikli ısıtıcıları aynı anda kullanmamaya ya da farklı odalarda farklı prizlere takmaya özen göstermelisiniz.
Salonlara avize takmak isterken avizeyi askıda tutacak kanca bağlantısı için tavana dübel çakılması esnasında tavandan geçen elektrik kablosu hesap edilmez ve matkap ucu kabloya denk gelirse, kablo kısa devre olacak ya da kopacaktır. Bu durumda avizenize elektrik gelmeyecektir. Yeni kablo çekilerek salonunuz aydınlatma tesisatı yenilenmesi gerekecektir.
Evlerde kullandığımız elektrikli ev aletleri kimi zaman arıza yapabilir ya da su ile temas edebilir. Bu durumlarda elektrik kaçağı meydana gelebilir. Böyle bir arıza durumunda evinizde standartlara uygun KAR bağlantısı yapılmışsa KAR şalteri atacak, herhangi bir yangın, elektrik çarpması gibi olumsuz hadiselerin önüne geçilecektir. Standartlara uygun KAR yoksa ya da hiç takılmamışsa elektrik çarpması ve yangın meydana gelebilir. Evinizde KAR bağlantısını kontrol ettirin. Yeni yapılarda KAR bağlantısı zorunluluğu olsa da eski yapılardaki elektrik tesisatlarında olmaya bilir. Kaçak Akım Rölesi hakkında daha fazla bilgi almak için tıklayınız.
Yüksek/alçak gerilim koruma devresi olmayan tesislerde şehir şebekesindeki gerilim dalgalanmaları çeşitli arızalara neden olacaktır. Evlerimizde gerilim dalgalanmaları nispeten küçük olsa da lambalar patlayabilir. Lambaların da bir kullanım ömrü vardır. Kimi zaman herhangi bir şey olmasa bile lambalar kullanım ömrünü tamamladığı için yanmaya bilir. Yenisi ile değiştirmek akıllıca bir çözümdür. Değişimde LED lambalar tercih edilmelidir. LED lambalar hem elektrik tasarrufu sağlar hem de uzun ömürlüdürler.
Elektrik artık hayatımızın her alanında. Bir nevi ona bağımlıyız. Onsuz bir saniye bile hayatın neredeyse durması demektir. Diğer taraftan elektrik enerjisi tüm enerji kaynakları gibi bir sonu vardır. Bu nedenle elektrik tasarrufu hayatımızın her alanına taşımalıyız. Boşa yanan her lamba, açık unutulan her bir televizyon cebimizi yakacağı gibi sınırlı enerji kaynaklarımızın da daha çabuk tükenmesine neden olacaktır. Evlerde elektrik tasarrufu hakkında kaleme aldığımız yazıdan istifade etmek için lütfen tıklayınız.